اهم مطالب و سوالات درس دهم ۱۰ دین و زنذگی دوم متوسطه

درس دهم دین و زندگی دوم متوسطه : اعتماد براو

هدف کلی :

         توجه به نقش توکل و اعتماد به خدا در تقویت عهد ها و پیمان ها و تسریع در حرکت به سوی خدا

  مرور بر مفاهیم :

          1. پس از تفکر درباره معاد لازم است با خدا تجدید پیمان کنیم .

          2. توکل به خدا از مهم ترین عوامل تقویت کننده ی عزم است .

          3. توکل به تعقل و مشورت کمک می کند .

          4. هر چه تصمیم های انسان بزرگ تر باشد به تکل بیش تر نیاز پیدا می کند .

          5. توکل نشانه ی شجاعد است و با تهور متفاوت است .

          6. پیامبران بزرگ الهی با توکل بر خدا مبارزه ی خود را پیش برده اند .

           7. ملاک توکل به خدا عبارت است از :

                  - توانایی خداوند در برآوردن حاجات

                  - دانایی خداوند به عوامل سعادت ما

                  - قدرت مطلق خدا برای اجرای هر کاری 

نکات :

           1. مهم ترین عامل تقویت کننده ی عزم :   توکل بر خدا و اعتماد به او است .

           2. اعتماد برخدا و واگذار کردن نتیجه ی کارها ببه خدا را تکل می گویند .

           3. انسان به خداوند توکل می کند زیرا تکیه گاهی مطمئن برای خود قرار می دهد و امورش را به او واگذار می کند .

           4. توکل رابطه ی مستقیمی با معرفت خدا و ایمان به او دارد . هرچه درجه ی ایمان بالاتر باشد ، اعتماد و توکل انسان بر خدا نیز افزایش می یابد .

           7. اگر انسان بر خداوند توکل نداشته باشد ، در برخورد با مشکلات ، درونی آکنده از اضطراب ، نگرانی و دلهره خواهد داشت ؛ زیرا از پشتیبان مطمئن و راستین غافل گردیده است و به تکیه گاه های دروغین و لرزان اعتماد دارد .

           8 . دوران تصمیم های بزرگ دوران نوجوانی و جوانی است .

           9 .  به میزانی که تصمیم بزرگ تر باشد ، نیاز شدیدتری به توکل بر خدا وجود دارد .

           10. عکس العمل پیامبران الهی در برابر سر سختی قومشان توکل بر خدا بود و استوار و پایدار مسئولیت خود را ادامه می دادند                                   .          11. توکل امری قلبی و درونی است و در این صورت است که موثر واقع می شود .

           12. توکل باید همراه با معرفت و اخلاص باشد ، شایسته است که با اخلاص بر خدا اعتماد کنیم و بدانیم که هیچ قدرتی در جهان مانع چاره سازی خدا نیست .

          13. انسان باید در راستای داهیابی به نیازها و خواسته هایش ، از ابزار ئ اسباب بهره جوید . زیرا این ابزار و اسباب بنابر حکمت الهی قرار داده شده و بی توجهی به آن ها ، بی توجهی به حکمت و علم الهی است . 

شرایط توکل حقیقی

-         فکر و اندیشه ی خود را به کار گیرد ،

-          با دیگران مشورت کند ،

-          بهترین راه ممکن را انتخاب کند

-          با عزم و اراده ی محکم برای رسیدن به مقصود تلاش کند .   

سوالات مهم درس دهم دینی ۲

۱ - انسان چه موقع به سوی هدف زندگی حرکت می کند ؟

۲ - چهار مورد از عوامل تقویت کننده ی عزم را بیان کنید .

۳ - خداوند چه دستوری به پیامبر اکرم ( ص ) در مورد « توکل » می دهد ؟

۴ - « توکل و اعتماد بر خداوند » را توضیح دهید .

۵ - چه رابطه ای بین « توکل » با « معرفت خدا و ایمان » به او وجود دارد ؟

۶ - چرا انسان متوکل نسبت به آینده کار خود امیدوار است ؟

۷- فردی که در زندگی توکل بر خدا ندارد دچار چه نوع مشکلاتی می شود ؟

۸- چرا فقط می توان بر خداوند توکل کرد ؟

۹ - از نظر امام صادق ( ع ) نتیجه ی « کسی که با نیت خالص به خداوند پناه آورد » چیست ؟

۱۰- توکل چه موقع معنا دارد ؟

۱۱ - توکل کننده ای که اهل معرفت باشد برای انجام عمل از چه راهی وارد می شود ؟

۱۲ - ویژگی های نوجوانان و جوانان را از زبان امام علی ( ع ) بیان کنید .

۱۳- معنی این لغات را بیان کنید؟
الف: فظا    ب: لا نفضوا      ج: فاعف          د: حسبی
۱۴- توکل به چه معناست؟
۱۵- انسانی که به خدا توکل می کند ، چگونه سعادتمند می گردد؟
۱۶- تکیه بر غیر خدا چه چیزی را نتیجه می دهد؟
۱۷-اگر توکل بر خدا حقیقی و همراه با اخلاص باشد ، چه سودی برای انسان خواهد داشت؟
۱۸- توکل چه زمانی معنا دارد؟

اهم مطالب و سوالات درس نهم ۹ دین و زنذگی دوم متوسطه

درس نهم (9) دین و زندگی دوم متوسطه : فرجام کار

هدف کلی :

          آشنایی با سرنوشت و سرانجام انسان در منزل آخرت و احساس نیاز به کسب آمادگی در آن روز

  مرور بر مفاهیم :

           1. پس از پایان محاکمه الهی ، دوزخیان به سوی جهنم رانده می شوند .

           2. پس از پایان محاکمه ی الهی ، نیکوکاران و رستگاران را به بهشت می برند .

           3. جهنمیان در جهنم به عذاب های مختلفی دچار می شوند .

           4. عظمت عذاب های جهنم نشانی از عمق گناهان انسان است .

           5. ما باید بکوشیم تا خود را از عذاب الهی حفظ کنیم .

           6. بهشتیان در بهشت از نعمت های بی شماری بهره می برند .

           7. برترین مقام بهشت ، مقام رضا و خرسندی است .

          8. بالاترین درجه ی بهشت ، فردوس است .

          9. بهشت و جهنم و نعمت های بهشتی و عذاب های جهنمی آثار و نتایج اعمال ما در دنیاست .  

نکات :

            1. از ویژگی های آتش جهنم :

                     - آتش جهنم بسیار سخت و سوزاننده است .

                     - افروختگی آتش ، آن چنان است که به دل ها سر می کشد و دل ها را می سوزاند .

                     - هر بار که فرد می نشیند ، شراره ای بر آن می افزایند و آن را شعله ور تر می کنند .

                     - سر چشمه ی آن از خود کافران و مجرمان و ستمکاران است .

           2. مراد از هیزم دوزخ منظور از خود کافران و مجرمان و ستمکاران است و بت هایی که می پرستیدند .

           3.  ماموران عذاب ، ملائکه ای هستند که بسیار سخت گیر و شدیدالعمل اند و از انجام وظیفه ی خود سرپیچی نمی کنند .

           4. نیکوکاران مراحل زیر را طی می کنند تا به بهشت برسند :

                     - چون بهشتیان سر رسند ، درهای آن را به روی خود گشوده می بینند .

                     - بهشت هشت در دارد که بهشتیان از آن درها وارد می شوند .

                     - نگهبانان بهشت به آنان سلام می کنند و خوشامد می گویند .

                     - رستگاران حمد و سپاس خدا را می گزارند .

                     - هر یک متناسب با اعمالشان در درجه ای از بهشت قرار می گیرند .

                     -  بالاترین درجه ی بهشت فردوس است

                     - بالاترین مرتبه ی نعمت های بهشت لقاء و دیدار خداوند است

          5. بهشت هشت در دارد که بهشتیان از آن درها وارد می شوند :

                     - یک در مخصوص پیامبران و صدیقان است .

                    - یک در مخصوص شهیدان و صالحان است .

                    - درهای دیگر برای گروه های دیگر است .

           6. برخی از نعمت های بهشتی :

                     - رنج و بدی به بهشتیان نمی رسد .

                    - هر چه دل و دیده شان بخواهد ، آماده می شود .

                    - در بهشت هیچ آلودگی و ناپاکی وجود ندارد .

                    - گفتارشان سلام و درود است و کسی سخن لغو و گناه آلود نمی شنود .

                    - پیوسته با خدا هم صحبت اند و به « سبحانک اللهم » مترنم اند .

                    - بهشت برای آنان سرای سلامتی ( دارالسلام ) است .

                     - نعمت های دائمی آن هیچ گاه خستگی و سستی و ملامت نمی آورد .

                     - در آن جا انسان همیشه تازه و شاداب و سرحال است و همواره احساس طراوت و تازگی می کند .

                     - زنان و مردان بهشتی در زیباترین و جوان ترین وجه در بهشت زندگی می کنند .

                     -  همسران بهشتی نیکو سیرت و زیبا رو ، جوان و شاداب ، پاک و طاهر ، شادکام و مسرور ، خوش و خرم ، بدون غصه و خشم و پیوسته عاشق و خرسند خود هستند .

           6 . انواع رابطه های میان عمل و پاداش و کیفر :

                      1 - پاداش و کیفر بر اساس مجموعه ای از قرار دادها که رابطه ی میان کارها و پاداش ها و کیفرها یک رابطه ی قرار دادی است و انسان ها می توانند با وضع قوانین این رابطه ها را تغییر دهد

                      2 - پاداش و کیفری که محصول طبیعی خود عمل است .  مانند سیگار کشیدن که جزای طبیعی آن سرطان ریه است .

                      3 - پاداش و کیفر اخروی : در عرصه ی قیامت خود عمل نمایان می شود و هرکس عین عمل خود را می بیند .

            7. هر عملی دو جنبه دارد . یک جنبه ی مادی و ظاهری و یک جنبه ی باطنی و غیبی .

                      - جنبه ی مادی و ظاهری بعد از عمل از بین می رود .

                      - جنبه ی باطنی و غیبی هرگز از بین نمی رود و در نفس روح باقی می ماند .

             8. نامه ی عمل گزارش اعمال نیست ، بلکه شامل خود اعمال است و به همین جهت هرگز از انسان جدا نمی شود .

             9. به فرموده ی امام صادق (ع) : عمل در دوره ی برزخ به صورت یک شخص بر انسان ظاهر می شود و انسان بدان آگاه می گردد .

تفاوت های میان ویژگی های آخرت با دنیا و برزخ

          1- دنیای ما جهان پست و عالم آخرت جهان برتر است .

          2- در این جهان حیات و مرگ در هم آمیخته و یکی در کنار دیگری است اما آن جهان یک پارچه حیات است .

          3- در این جهان آن چه ما انجام می دهیم از دید دیگران نهان است اما آخرت محل برملا شدن اسرار نهانی است .

          4- دنیای ما دنیای فرسودگی و تباهی و فناست و آخرت جهان بقا و ثبات است .

          5- در جهان آخرت از نظام همکاری و تعاون موجود در این عالم خبری نیست .

          6- در جهان آخرت قدرت درک و احساس در انسان بسیار شدید تر است .

          7- دنیا سرای اختیار و عمل است اما در جهان آخرت موسم اختیار به یر رسیده و هنگام عمل به سررسیده است .

-   اگر « دل » بهترین و مناسب ترین زمین برای کشت محصول آخرت است ، چهار شرط دیگر عبارتند از : 

            1. ایمان          2. عمل صالح             3. توبه              4. مراقبت و محاسبه ی نفس 

<><>

سوالات درس نهم  دین زندگی دوم دبیرستان ( فرجام کار )

1 - بر اساس آیات قرآن چگونگی راندن جهنمیان به سوی دوزخ را بیان کنید . 2 - بر اساس آیات قرآن اهل بهشت به چه شکل به سوی بهشت فرا خوانده می شوند ؟ 3 - ویژگی های جهنم را در چند سطر شرح دهید . 4 - اینکه اهل جهنم شیطان را مقصر می دانند آیا این استدلال درست است ؟ چرا ؟ 5 - بهشت و اهل بهشت را در چند سطر معرفی نمائید . 6 - امام علی ( ع ) بهشت را چگونه توصیف می کند ؟ ( بطور مختصر توضیح دهید . ) 7 - پاداش اعمال دنیوی ما در قیامت چگونه مجسم می شود ؟ 8 - جنبه های مختلف یک عمل را شرح دهید . 9 - از دیدگاه پیامبر اکرم ( ص ) همنشین انسان در قیامت کیست ؟ 10 - همنشین اخروی انسان ، در دنیا دارای چه ویژگی هایی باید باشد ؟ 11 - هر یک از روابط میان عمل و پاداش و کیفر را در یک سطر بیان کنید . 12 - اینکه گفته می شود پاداش و کیفر محصول طبیعی خود عمل است یعنی چه ؟ 13 - چه تفاوتی میان پاداش و کیفر که محصول طبیعی عمل است با پاداش و کیفر قرار دادی وجود دارد ؟  14 - ویژگی های پاداش و کیفری که عین عمل است را شرح دهید . 15 - آیه شریفه « فَذوقوا ما کُنتُم تَکنِزونَ » را ترجمه کنید . 16 - آیه ی شریفه « فَمن یعمل مثقالَ ذرّه خیرا یره وَ مَن یعمل مثقالَ ذرّه شَرا یره » را ترجمه کنید

َ

اهم مطالب و سوالات درس ۸ دین و زندگی ۲ متوسطه

درس هشتم : واقعه ی بزرگ

هدف کلی :

            آشنایی با مراحل وقوع قیلمت و چگونگی محاکمه ی الهی

  مرور مفاهیم:

           1- قرآن کریم مراحل تکوینی قیامت را در سوره های مختلف بیان کرده است.

           2- برپایی قیامت دو مرحله دارد،هر مرحله با یک نفخ صور آغاز می شود.

           3- در مرحله اول بساط حیات روی زمین برچیده می شود .

           4- در مرحله ی دوم همه ی انسانها زنده می شوند ،پرده ها کنار می رود و حقایق آشکار می گردد .

          5- دادگاه الهی برپا می گردد و به حساب انسلنها رسیدگی می شود .

          6- پیامبران و امامان شاهدان دادگاه الهی هستند .

          7- نامه ی اعمال هر کس در اختیارش قرار می گیرد .

نکات :

          1- قیامت در دو مرحله اتفاق می افتد.

          2- مرحله اول قیامت با پایان یافتن دنیا آغاز می شود .

          3- از حوادث مرحله اول قیامت:

                    الف) نفخ صور اول یا بنا به قول قرآن صیحه صدای مهیب آسمانها و زمین را فرا می گیرد و آنچنان ناگهانی رخ می دهد که همه را غافلگیر می کند .

                    ب ) مدهوشی اهل آسمان و زمین  و برچیده شدن  بساط حیات انسان و سایر موجودات

                   ج ) تغییر در ساختار زمین و آسمان یعنی  آسمان ها و زمین به آسمان ها و زمینی دیگر تبدیل می شوند تا مناسب احوال و شرایط قیامت گردند

           4. وقایع مرحله دوم قیامت :

                     - نفخ صور دوم  -   مقدمه ی حیات مجدد انسان ها فراهم می شود .

                     - زنده شدن همه ی انسان ها

                     - نورانی شدن زمین

                               - سرگذشت انسان ها و حوادث تلخ و شیرین و کارهای نیک و بد آن ها را که دیده است ، آشکار کند.

                               - پرده کنار رود و واقعیت حوادثی که بر زمین گذشته است ، روشن شود .

                     - بر پا شدن دادگاه عدل الهی

                     - حضور شاهدان و گواهان

                     - دادن نامه ی اعمال.     

 خصوصیات کتاب اعمال : - همه ی اعمال از کوچک و بزرگ ، در آن ثبت است .

                                   - مردم همه ی اعمال خود را در آن می یابند .

                     - قضاوت بر معیار حق

              5. شاهدان و گواهان روز رستاخیز :

                       - پیامبران و امامان  :   چون ظاهر و باطن اعمال انسان ها را در دنیا دیده اند و از هر خطایی مصون و محفوظ اند ، بهترین گواهان قیامت اند  و شاهد و ناظر همه ی پیامبران و امت ها ، رسول خدا (ص) است

                       - فرشتگان الهی

                       - اعضای بدن انسان

            6. معیار سنجش اعمال انسان ها در قیامت پیامبران و امامان هستند .

            7 . وزن کننده و سنچش گر اعمال انسان خدا است .

            8. هر نفر تنهایی و فقط با عمل خود حاضر می شود و ترازوی عدل برای او برپا می گردد .

            9 . معیار و وسیله سنجش اعمال حق و عدل است .

            10. اعمال پیامبران و امامان معیار و میزان سنجش اعمال سایرین محسوب می شود ، چون عین حق و حقیقت است . 

درس هشتم

1-     برپایی قیامت در چند مرحله انجام می گیرد؟
2-  چند نمونه از شاهدان و گواهان دادگاه عدل الهی در روز قیامت را فقط نام ببرید؟
3-  ویژگی و خصوصیت نامه ی اعمال انسان در قیامت چیست چه تفاوتی با نامه های ثبت شده در این دنیا دارد؟
4-  طبق سخن امام صادق (ع) آیا واقعا اعمال وزن می شوند؟ توضیح دهید؟
5- معنی این عبارت قرآنی چیست؟ ( و کفی بنا حاسبین)

ادامه سوالات درس 8 دین و زندگی 2 متوسطه

1ـ اولین حادثه برای ورود به قیامت ............ است .

2ـ مرحله برپائی قیامت شامل چه حوادثی است.

3ـ نفخ صور یعنی چه.

4ـ تغییر ساختار زمین و آسمان در کدام مرحله اتفاق می افتد.

5ـ آیات زیر هر کدام به کدام حادثه مرحله اول اشاره دارد.

الف : و نفخ فی الصور

ب : فصق من فی السماوات

6ـ در آستانه  ........... بساط فعلی جهان در هم فرو می ریزد.

7ـ هنگام برپایی قیامت کدام واقعه بر سایرین تقدم دارد.

8ـ بر اثر کدام واقعه مردگان همه زنده می شوند.

9ـ حوادث مرحله دوم قیامت کدام است.

10ـ برپایی قیامت دارای .............. مرحله است که .......... با نفخ صور آغاز می شود.

11ـ بر چیده شدن حیات و آشکار شدن حقایق مربوط به کدام مرحله قیامت است.

12ـ آیات زیر مربوط به کدام مرحله است

الف : منها خلقناکم و فیها نعیدکم

ب : ثم نفخ فیه اخری

ج : فاذاهم قیام ینظرون

د : و اشرفت الارض بنور ربها

هـ ـ و وضع الکتاب

و ـ وجی ء بالنبین و الشهدا

ز : و قضی بینهم بالحق

ح : و نضع الموزین القسط

13ـ کدام عبارت بیان گر و وسیله ی سنجش اعمال در قیامت است.

14ـ آیه وفیت کل نفس ما عملت بیانگر کدام واقعه است و در کدام مرحله است.

15ـ نورانی شدن زمین در مرحله دوم به چه معنایست.

16ـ بعد از آغاز رسیدگی به اعمال اولین قدم چیست.

17ـ بر اساس آیات و روایات شاهدان به اعمال ما چه کسانی اند و در کجا .

18ـ چرا امامان و پیامبران معیار سنجش اعمال ما هستند.

19ـ وی شاهد و ناظر بر همه ی پیامبران رواست .

20ـ شاهدان روز قیامت چه کسانی اند.

21ـ آنها در طول زندگی انسان همواره مراقب انسان بوده اند و تمامی اعمال آنها ثبت کرده اند.

22ـ در قیامت چون بدکاران سوگند دروغ یاد کنند چه اتفاقی می افتد.

23ـ تفاوت نامه ی در دنیا با نامه ی عمل در قیامت چیست.

24ـ نامه عمل انسان در قیامت چگونه است.

25ـ امام صادق (ع) در مورد و زن اعمال در قیامت میزان را چگونه معنا کرده اند.

26ـ با توجه به آیه ی فاما من تقلت موزاینه میزان یعنی چه .

27ـ منظور از موازین یا معیار سنجش اعمال انسان در آخرت چیست.

28ـ معیار و وسیله سنجش اعمال .................... .

29ـ سنجشگر اعمال ما در قیامت کیست.

30ـ ارزش اعمال انسان به چه چیزی بستگی دارد.

اهم مطالب و سوالات درس هفتم دین و زندگی ۲ متوسطه

درس هفتم : منزلگاه بعد

هدف کلی :

           آشنایی با جهان برزخ و توانایی تبیین رابطه ی آن با دنیا و آخرت

  مرور بر مفاهیم :

              1. به فرموده ی قرآن کریم پس از مرگ و قبل از قیامت ، انسان وارد عالم برزخ می شود .

             2. در دوره ی برزخ ، بدن مادی و دنیایی حیات خود را از دست می دهد .

             3. در دوره ی برزخ ، روح فعالیت آگاهانه دارد .

            4. پیشوایان معصوم ما را درباره ی سرنوشت مومنان و کافران در برزخ ، راهنمایی کرده اند.

            5. بهره ای از بهشت و جهنم آخرت نیز در دوره ی برزخ نصیب مومنان و کافران می شود .

            6. دردوره ی برزخ پرونده ی اعمال انسان ها باز است و آثار کارهایی که در دنیا انجام داده به او می رسد . 

نکات :

1. انسان ها در هنگام مرگ ، از آگاهی و توانایی ای برخوردار هستند که بتوانند با خداوند و ملائکه گفت و گو کنند و پاسخ شان را بشنوند .

2. برزخ در لغت به معنای فاصله و حایل میان دو چیز است .

3. عالم برزخ عالمی است میان زندگی دنیایی و حیات اخروی که آدمیان پس از مرگ وارد آن می شوند و تا قیامت در آن جا می مانند .

4. ویژگی های عالم برزخ :

           - روه هم چنان به فعالیت های آگاهانه خود پس از مرگ ادامه می دهد .

           - در این عالم ، انسان با خداوند و فرشتگان گفتگو می کند و پاسخ شان را می شنود .

           - بخشی از پاداش و جزای مردم در عالم برزخ داده می شود .

           - ارتباط عالم برزخ با دنیا ، پس از مرگ نیز همچنان برقرار است .

5.  فرشتگان در هنگام مرگ  روح انسان ها را « توفی » می کنند ، یعنی روح انسان را به طور تمام و کمال دریافت می کنند .

6. دریافت تمام و کمال چیزی را توفی می گویند .

7. از ویژگی های عالم برزخ :

            - انسان با خداوند و فرشتگان گفتگو می کند و پاسخ شان را می شنود .

            - مجموعه ی اعمال خود در دنیا را می بیند و با آن ها گفتگو می کند .

8. بخشی از پاداش و جزای مردم در عالم برزخ داده می شود . مومنان در « بهشت برزخی » و کافران در « جهنم برزخی » که تجلی کوچکی از بهشت و جهنم آخرت است ، روزگار می گذرانند .

9. پرونده ی اعمال انسان ها با مرگ بسته نمی شود و پیوسته بر آن افزوده می گردد .

10. آثار ماتقدم به اعمالی گفته می شود که آثار و نتایج آن ها :

            - محدود به دوران عمر انسان می باشند .

            - با مرگ شخص پرونده ی آن ها بسته می شود .

11. آثار ماتاخر به اعمالی گفته می شود که اثار و نتایج آن ها :

           - حتی بعد از مرگ از بین نمی رود .

           - مردمی که در دنیا هستند تحت تاثیر آثار خوب یا بد آن اعمال هستند .

12. مطابق کلام امام صادق (ع) شش چیز است که مومن بعد از مرگ نیز از آن ها بهره مند می شود شش مورد است که آنها جزء آثار ما تاخر محسوب می شوند  :

- فرزند صالحی که برای او طلب مغفرت کند .

- کتاب قرآن که از آن قرائت کند .

- چاه آبی که حفر کرده ( و به مردم آب می دهد ) .

- درختی که کاشته است .

- آبی که برای خیرات جاری کرده است .

- روش پسندیده ای بنا نهاده و دیگران پس از وی ، آن را ادامه می دهند . 

  تفاوت هایی میان دنیا و برزخ

           1- عالم برزخ جنبه ی مادی ندارد .

           2- نظامی غیر از نظام این عالم برآن حاکم است .

           3- عالم برزخ بسیاری از محدودیت های عالم ماده را ندارد و از گستردگی و عظمت وصف ناپذیری برخوردار است .

           4- عالم برزخ نسبت به عالم ماده تشبیه شده است به عالم خارج نسبت به محیط داخل رحم . 

سوالات درس 7 دین و زندگی 2

1ـ تنها آیه ای از قران که کلمه برزخ در آن بکار رفته است کدام است.

2ـ محل تعیین سرنوشت انسان عالم ................ و عامل تعیین کننده با توجه به آیه « و نکتب ما قدموا و آثارهم » اعمال ................و ................. می باشد.

3ـ مهمترین شباهت دنیا و برزخ چیست.

4ـ مهمترین شباهت میان آخرت و برزخ کدام است.

5ـ برزخ در لغت به چه معناست و عالم برزخ یعنی چه.

6ـ ینبا الانسان یومئذ بما قدم و اخر یعنی چه.

7ـ توفی به چه معناست.

8ـ تفاوت دنیا و برزخ چیست.

9ـ پس از مرگ روح انسان چه حالتی دارد.

10ـ سخن گفتن انسان بعد از مرگ با خدا و فرشتگان بیانگر چیست.

11ـ اعمال ما تقدم چیست.

12ـ اعمال ما تاخر یعنی چه.

13ـ قرار دادن بدعت بد و راه و روش خوب جزء کدام اعمال است.

14ـ اولین مرحله عذاب گناهان چیست.

15ـ ینبا الانسان یومئذ بما قدم و اخر اشاره به کدام عالم است.

16ـ الذین تتو فاهم الملائکه ........ ادخلو الجنه منظور از جنت چیست.

17ـ آیه حتی اذاجاء احدهم الموت قال رب ارجعون لعلی اعمل صالحا فی ما ترک» بیانگر چیست.

18ـ حتی اذا جاء احدهم الموت قال رب ارجعون بیانگر کدام عالم است.

19ـ کسانی که خود را مستضعف می دانند قرآن به آنها چه می گوید.

20ـ سرنوشت کسانی که به خود ظلم کرده اند چیست.

21ـ با بیان امام صادق (ع) روح توفی شدگان در ........... قرار می گیرد.

22ـ عبارات قرانی «قالو فیم کنتم کنا مستضعفین فی الارض » گفتگوی  ............ با ........... است .

23ـ شش چیزی که از نظر امام صادق(ع) مومن پس ازمرگ ازآنها بهرمند میشود کدام است.

24ـ مطابق فرمایش امام صادق (ع) مومن پس از مرگ شش چیز بهره مند می شود این حدیث اشاره به کدام اعمال است.

25ـ از نظر پیامبر (ص) هر کس سنت زشتی را باب کند تا وقتی مردم بداند عمل می کند ........

26ـ اگر انسان از دشمنان خدا باشد در کدام مرحله و چه کسی نزد او می آید که این بدترین و بد لباس ترین خلق خداست.

27ـ مطابق فرمایش علی (ع) اگر انسان از دوستان خدا باشد در کدام مرحله و چه کسی نزد او می آید که خوش چهره ترین و خوش بو ترین افراد است.

28ـ سه چیز که در قبر به انسان وارد می شود چیست.

29ـ سخن گفتن پیغمبر با کشتگان بدر بیانگر چیست.

30ـ مطابق آیه 99 مومنون آن گاه که مرگ یکی از آنها برسد می گوید مرا باز گردان ...........

31ـ برزخ دوره ............... نیست و پرونده انسان ............. .

32ـ اولین سوالی که ملائکه از ستم کاران پس از مرگ می پرسند چیست.

33ـ طبق حدیثی از امام کاظم روح مومن حداقل چند وقت یک بار پس از مرگ به دیدار خانواده اش می آید.

34ـ براساس حدیث اما کاظم (ع) مومنان پس از مرگ بر حسب چه معیاری می تواند به دیدار نزدیکان خود برود.

35ـ از نظر اما کاظم (ع) روح مومن حداقل چند بار به دیدار خانواده اش می رود.

36ـ از تدبر برآیه ی شریفه ونکتب ما قد موا و آثارهم چه فهمیده می شود.

37ـ عبارت « النار یعرضون علیها غدّوا و عشیا در ارتباط با چه کسانی است و بیانگر چیست.

اهم مطالب و سوالات درس ششم (۶ )دین و زندگی دوم متوسطه

درس ششم : آینده ی روشن

هدف کلی :

           توانایی تبیین دلایل ضرورت معاد و امکان معاد جسمانی

 مرور مفاهیم :

           1. قرآن کریم حیات اخروی انسان را حتمی می داند و انسان ها را به اندیشه ی در آن دعوت می کند .

           2. قرآن کریم زندگی دنیایی را عبث و بیهوده نمی داند و خداوند را از بیهوده کاری منزه می شمارد .

           3. عقل آدمی می گوید که توجه به خبر انبیا درباره ی آخرت ، ضرورت است و هشدار آنان را باید جدی گرفت .

           4 . اقتضای حکمت الهی وجود جهان آخرت و بازگشت انسان به سوی خداست .

           5. اقتضای عدل الهی وجود جهانی به نام آخرت است نا انسانها به آن چه استحقاقش را دارند ، برسند .

           6. زنده شدن انسان ها پس از مگر با همه ی قوانین علمی سازگار است و امکان تحقق آن وجود دارد .

           7. از دیدگاه انبیا لازمه ی ایمان به خدا ، ایمان به آخرت است .

          8. بعد از توحید مهم ترین موضوعی که در قرآن کریم سخن رفته ، معاد است .

یک استدلال : دفع خطر احتمالی لازم است

           مقدمه اول : . مهم ترین خبری که انبیا برای بشر آورده اند خبر از معاد و سرای آخرت است و آنها آن را به عنوان یک خطر جدی عنوان کرده اند

           مقدمه دوم  :طبق یک  قاعده عقلی« دفع خطر احتمالی لازم است . »

           نتیجه : پس بر هر انسان عاقلی تحقیق و توجه به آخرت امری واجب و ضروری است

استدلالهایی که بر ضرورت معاد دلالت دارند :

            - راه حکمت الهی

            - راه عدل خداوندی

کار حکیمانه ، کاری است با هدف معقول و شایسته که نتایج صحیح و عاقلانه به دنبال دارد .

کسی که کارهایش حکیمانه است  حکیم می گویند .

لازمه ی حکمت خدا این است که هیچ کاری از کارهای خدا بیهوده و عبث نباشد پس لازمه ی حکمت خدا این است که زندگی انسان را پایانی نباشد و آن چه در این جهان به دست می آورد با مرگ او از بین نرود . 

خدا حکیم است چرا که اگر موجودی را خلق می کند :

           - هدفی شایسته برایش قرار می دهد .

          - امکانات رسیدن به هدف را هم به او اعطا می کند .

          - اگر تمایلات و خواسته هایی در وجودش آفریده ، پاسخ مناسب آن را پیش بینی کرده است .

یک استدلال :

           -  هر انسانی میل به جاودانگی دارد و در آرزوی حیاتی جاویدان است

           -  لازمه حکمت الهی این است که اگر میلی را در نهاد انسان قرار داد راه رسیدن به آن را هم داشته باشد

           -   اگر زندگی انسان منحصر به همین دنیا باشد به معنی آن است که به این میل او پاسخ درستی داده نشده است .

نتیجه :  از آن جایی که هر میلی که در نهاد انسان است ، پاسخگویی در جهان خارج دارد نتیجه می گیریم که یک زندگی جاوید در جهان آفرینش وجود دارد .

یک استدلال دیگر : « میل به کمالات بی نهایت » ضرورت معاد را ثابت می کند :

           - انسان طالب و خواستار همه ی کمالات و زیبایی ها ست ، این طالب در هیچ حدی محدود نمی شود و پایان نمی پذیرد .

            - دنیایی که در آن زندگی می کنیم به تنهایی جای مناسبی برای پاسخگویی به نیازهای انسان نیست و عمر محدود انسان نیز با این گرایش ها تناسب ندارد .

           - ممکن نیست که خداوند عشق به خود و حیات ابدی را در وجود کسی قرار دهد و سپس او را در حالی که هنوز به شدت مشتاق اوست و بدان نرسیده از هستی بیندازد . 

 نتیجه :  اگر مرگ پایان زندگی انسان باشد ، عموم دستورات الهی و سفارش های عقل و فطرت بیهوده می شود و همه ی کمالات کسب شده از دست خواهد رفت . پس میل به کمالات بی نهایت ضرورت معاد را در پرتو حکمت الهی اثبات می کند . 

 اثبات ضرورت معاد بر اساس عدل الهی :

یک استدلال :

            -  در این دنیا هم انسان های نیکوکار و هم  انسان های بد کار وجود دارند

            - نظام حاکم بر این جهان اجازه نمی دهد که هر کس به طور کامل به نتیجه ی اعمال نیک یا بد خود برسد

            - در این صورت اگر معاد نبود امکان اجرای عدالت میان مردمان وجود نداشت .

نتیجه :  پس عدل خدا ایجاب می کند که در پی این جهان عالمی دیگر وجود داشته باشد تا عدل و داد درباره ی همگان اجرا شود . 

سوالات درس ششم : آینده ی روشن

1 - چگونه به وسیله ی « قاعده ی دفع خطر احتمالی » معاد را اثبات می کنیم ؟

2 - پیامبران الهی بعد از توحید و یکتاپرستی مردم را به چه چیزی دعوت کرده اند ؟ توضیح دهید .

3 - از راه های عقلی که قرآن کریم در اثبات ضرورت معاد بر آن ها تأکید دارد ، دو مورد را نام ببرید .

4 - معاد را در پرتو حکمت الهی توضیح دهید .

5 - کار حکیمانه چگونه کاری است ؟

6 - حکیم به چه کسی گفته می شود ؟

7 - « گرایش به بقاء و جاودانگی » در پرتو حکمت الهی را توضیح دهید .

8 - « میل به کمالات بی نهایت » در انسان را شرح دهید .

9 - معاد در پرتو عدل الهی را شرح دهید .

10 - قرآن در جواب کسانی که امکان معاد را انکار می کند چه فرموده است ؟

11 - دیدگاه پیامبر اکرم ( ص ) درباره ی عدل الهی را بیان کنید .

12 - آیه ی شریفه ی « وَ ما خلقنا السماء والارضَ و ما بَینَهما باطلاً ذالک ظَنُ الذین کفروا فویلُ للذینَ کَفروا من النار اَم نَجعلَ الذینَ امنوا و عملوا صالحاتِ ... » را ترجمه کنید

13- کار حکیمانه چگونه کاری است؟
14- حکیم به چه کسی می گویند؟
15-دو ویژگی انسان را نوشته ، توضیح دهید؟
16- انسان چگونه به خصلت الهی آراسته می شود؟
17- انسان ها چگونه توسط قرآن کریم به ضرورت معاد پی می برند؟