اهم مطالب و سوالات درس ۱۰ دین و زندگی سوم سال ۹۰

درس دهم -  در انتظار طلوع دین و زندگی 3 متوسطه (کتاب جدید سال90)

موعود و منجی در ادیان الهی: عقیده به موعود و منجی  در میان همه ادیان الهی و مسلمانان خصوصا تشیع ، اعتقادی عمیق و استوار است

پیامبران الهی برای تحقق وعده های الهی این اعتقاد را به مردم ارایه کرده اند که یک ولی خدا ظهور خواهد کرد و حکومت عدل جهانی تشکیل خواهد داد. با وجود اعتقادات مختلف در ادیان ، همه در اصل الهی بودن آینده تاریخ و ظهور ولی خدا اتفاق نظر دارند.

آینده تاریخ :

الف ) جبهه حق : (خداپرستان – عدالت خواهان – انسان دوستان) ، چون حق یکی از اسماء مقدس خداست آینده تاریخ از آن حق خواهد بود

ب) جبهه ی باطل : ( خودپرستان – خودخواهان – مشرکان ) ، باطل شکست خورده صحنه را رها خواهد کرد .

موعود در اسلام :

مسلمانان اهل سنت معتقدند حضرت مهدی است از نسل پیامبر و فاطمه علیهم السلام است وهنوز به دنیا نیامده و مشخص نیست کی به دنیا خواهد آمد.

مسلمانان شیعه معتقدند منجی عالم دوازدهمین امام و فرزند امام حسن عسکری است هم نام و هم کینه پیامبر است (نام او محمد و کینه او ابوالقاسم است)

فواید زنده بودن و معلوم بودن مشخصات امام زمان و حضور ایشان در جامعه :

اول        مردم فریب ماجرا جویان فریب کار که خود را مهدی موعود معرفی می کنند نخواهند خورد

دوم          مردم حضرت را حاضر و ناظر برخود می یابند و می دانند که امام از اعمال شیعیان آگاه است.

سوم        شیعیان احساس می کنند می توانند با امام خواسته ها و تمایلات درونی اشان را در میان بگذارند

چهارم         جامعه به صورت های گوناگون از هدایت و ولایت معنوی امام برخوردار می گردد.

انتظار :

- دعا و گریه برای انتظار امام کافی نیست شخص باید در صف عدالت خواهان همیشه حضور داشته باشد .

 -  در رابطه با حضرت مهدی سه کلمه در خاطره ها می ماند معرفت، محبت، انتظار ،  انتظار بدون محبت و محبت بدون معرفت بی معناست.

ویژگی های شخص عاشق و منتظر امام زمان

    * شخص منتظر هدف و  آرمان خود را می شناسد و برای تحقق آن تلاش میکند.

    * در جهت جلب رضایت امام تلاش می کند.

   * امام را اسوه و الگوی خود قرار می دهد.

   * شوق دیدار امام امید به آینده را در او افزایش می دهد.

ویژگی های جامعه منتظر

      * جامعه منتظر به ناهنجاری های جامعه نه می گوید.

      * برای آینده بهتر تلاش می کند.

      * حکومت طاغوت را بر نمی تابد.

       * جامعه منتظر می کوشد در راه رسیدن به جامعه ای که انتظارش را می کشد حرکت کند.

پویایی جامعه شیعه به اعتقاد جامعه شناسان در طول تاریخ به دو عامل بستگی داشته است :

•         گذشته سرخ: اعتقاد به عاشورا و تلاش برای ایثارگری و شهادت در راه حقیقت و آرمانهای انسانی

•         آینده سبز: باور به مهدویت و نپذیرفتن حکومت طاغوت و تلاش برای گسترش عدالت و انسانیت در سراسر جهان

مسئولیت های شخص منتظر امام زمان (عج) :

1-   تقویت معرفت ایمان و محبت به امام  : منتظران واقعی امام زمان در عصر تردید و دو دلی ها به خود تردید راه نمی دهند و با یقین برای فردای روشن تلاش می کنند. عصر غیبت عصر دو دلی و شک و تردید است.

      طبق نظر علی (ع): بزرگ ترین مردمان در ایمان و یقین کسانی هستند که پیامبر را ندیده و امام آنها در غیبت است و به سبب خواندن خطی روی کاغذ ایمان می آورند.

      پیامبر اکرم (ص) درباره امام عصر می فرماید : هر کس دوست دارد خدا را در حال ایمان کامل  و مسلمانی مورد رضایت ، ملاقات کند ، ولایت و محبت امام عصر (ع) را بپذیرد.

2-  پیروی از امام عصر: منتظر حقیقی تلاش می کند در تمام ابعاد فردی و اجتماعی از آن حضرت (ع) پیروی و اطاعت کند.

      پیامبر اکرم فرمود : خوشا به حال کسی که به حضور قائم برسد  در حالی که پیش از قیام هم پیرو او باشد .

3-  ایجاد آمادگی در خود و جامعه: منتظران حقیقی امام عصر سعی دارند خود و جامعه دینی را همیشه آماده ظهور حضرت نگه دارند و این آمادگی از جهات فرهنگی، علمی و اقتصاد و نظامی است و سعی دارند همیشه زمینه ظهور را فراهم سازند.

شرایط امام (ع) برای بیعت با مردم بر اساس حدیث  حدیث امام علی(ع)

در زمان ظهور  ،  امام عصر  با شرایط زیر با مردم بیعت خواهد کرد :

در امانت خیانت نکنند.  - پاک دامن باشند. اهل دشنام و کلمات زشت نباشند.   -  خونریزی نکنند.   - ساده زیست باشند.  - به ظلم و ستم خون ریزی نکنند   -به حقوق مردم تجاوز نکنند.. و ... 19 مورد ص 142 ترجمه و پیام آیات

4- دعا برای ظهور امام: بهترین عمل در عصر غیبت دعا برای ظهور آن حضرت است 

سوالات متن درس 10 دین و زندگی سوم متوسطه با پاسخ (کتاب جدید)

1. در جبهه ی حق و باطل در طول تاریخ چه کسانی حضور داشته اند؟ ص 119 خ 1-6
2. نتیجه نهایی مبارزه حق و باطل توسط چه کسانی قابل پیش بینی است؟ ص 119 پ 3 خ 1-4
3. پیامبران الهی برای تحقق وعده های الهی از چه طرح خاصی سخن گفته اند؟ ص 120 خ 1-3
4. تمامی ادیان الهی در چه اصلی درباره آخرالزمان با هم مشترک اند؟ ص 120 پ 2 خ 3-4
5. اعتقاد مسلمانان درباره موعود و منجی آخرالزمان چیست؟ ص 121 خ 1-2
6. اعتقاد اهل تسنن درباره منجی چیست؟ ص 121  پ3 خ 1-2
7. اعتقاد شیعیان درباره منجی و موعود چیست؟ ص 121،پ 2، خ 1-4
8. معلوم بودن مشخصات امام زمان(عج) و حضور ایشان در جامعه چه فایده ای دارد؟ ص 121 قسمت  اول تا چهارم
9. اصلی به نام اتنظار در دین زاییده چیست؟ ص 122 پ 1 خ 1-2(انتظار موعود)
10. شخص منتظر چه ویژگیهایی دارد؟ ص 121 پ 2 خ 1-411. جامعه منتظر چگونه جامعه ای است؟ ص 122 پ 3 خ 1-5
12. پویایی جامعه شیعه درطول تاریخ به چه عواملی وابسته بوده است؟ ص 122 الف و پ
13. مهمترین مسئولیتهایی که در دوران غیبت بر عهده ی منتظران قرار داردرا نام ببرید؟ ص 123و 124 شماره 1-4
14. چرا انسان منتظر باید به تقویت ایمان خودبپردازد؟ ص 121 شماره 1 خ 1-3
15. از نظر پیامبر اکرم(ص) بزرگترین مردمان در ایمان چه کسانی هستند؟ چرا؟ ص 123 (سخن پیامبرخط سبز کتاب)
16. منتظران امام عصر در چه ابعادی باید خود را آماده سازند؟ چرا؟ ص 124 شماره 3 پ 3 خ 1-2
17. منتظر حقیقی در چه جهاتی باید از امام عصر(عج) پیروی کند؟ ص 123 شماره 2 خ 1 تا 3

18. یکی از برترین اعمال در عصر غیبت چیست؟چرا؟ امام علی(ع)در این باره چه می فرمایند؟ ص 125 شماره 4 خ 1-5
19. لازمه ی انتظار فرج چیست؟ ص 125شماره 4 پ 2 خ 1- 2
20. با توجه به دعای افتتاح زیباترین شکل درخواست و دعا برای ظهور امام عصر(عج) چیست؟ ص 125 پ  آخر

21.شرایط امام برای بیعت با مردم براساس حدیث امام علی (ع) چه مواردی است ؟ ص 124 شماره 2 پ 4 خط سبز 

22.امام صادق (ع)یاران امام عصر(عج) را چگونه توصیف می کند ؟ ص124 شماره3 پ 3 خط سبز

23.برترین اعمال عصر غیبت چه نام دارد؟ ص 125 شماره 4 خط اول

24.سخن حضرت علی (ع) در باره انتظار فرج را بنویسید ؟ص 125 شماره 4 خط سبز  

اهم مطالب و سوالات درس نهم دین و زنذگی ۳

درس نهم- خورشید پنهان (دین و زندگی ۳)

تاریخچه زندگی حضرت مهدی(عج) •         تولد  :  نیمه شعبان سال 255 هجری قمری در سامرا •         دو وظیفه امام حسن عسکری در رابطه با امام زمان - حفظ جان حضرت از گزند خلفای عباس         - اثبات وجود ایشان و اعلام امامت آن حضرت •         آغاز امامت :  سال 260 هجری قمری بعد از شهادت امام حسن عسکری(ع) غیبت آن حضرت : غیبت صغری  - غیبت کبری - غیبت صغری  69 سال به طول انجامید تا سال 329 هجری قمری - زندگی مخفی و ارتباط با مردم به وسیله نواب اربعه -  از سال 329 هجری قمری تا کنون ادامه دارد -  ارتباط با مردم به وسیله فقهای عام جامعه -  ارتباط آن حضرت با مردم به خورشید در پشت ابرها تشبیه شده است. نُوّاب اربعه :امام زمان (ع) در دوران غیبت صغری  بوسیله چهار نفر از  یاران صمیمی خود  با مردم  ارتباط داشت  و این چهار نفر به نوّاب اربعه مشهورند که به ترتیب عبارتند از : عثمان بن سعید -  محمد ابن عثمان -  حسین بن روح نوبختی -  علی بن محمد سمری پاسخ به سوالات مطرح شده در مورد حضرت مهدی(عج) علت غیبت امام عصر(ع) چیست؟       قدر ناشناسی و ناسپاسی مردم در مورد امامان قبل  و در خطر بودن جان آن حضرت       ستمگری انسان ها و زیاده روی مردم در گناه -  بر اساس حدیث امام علی(ع) رهبری و امامت حضرت در عصر غیبت چگونه انجام می شود؟      هدایت و رهبری مردم از پشت پرده غیب       بخش اصلی رهبری امام  زمان ، هدایت مردم از طریق ولایت معنوی(هدایت باطنی) است.     برخورداری شیعیان از امدادهای معنوی در جهت رشد و تعالی روحی     رهبری آن حضرت به بهره بری از آفتاب پشت ابر تشبیه شده است.       حل مشکل علماء و خبر دادن رویدادها -      دستگیری از درماندگان – شفای مریضان – دعا برای مومنان دوران غیبت چه زمانی پایان می یابد؟ آنچه برای ظهور لازم است عبارت است از :      احساس جهانی برای امداد الهی و غیبی -       ناامیدی مردم از همه مکتب های غیر الهی -  آمادگی لازم پیروان آن حضرت برای همکاری با او امام محمد باقر می فرماید :  کَذِبَ الوَقّاتون (کسانی که وقت ظهور را تعیین می کنند دروغ می گویند ) – غیر خدا هیچ کس زمان ظهور را نمی داند.  طرح یک سوال: آیا طول عمر بسیار زیاد امام عصر (ع) با عقل سازگار و امکان پذیر است؟ جواب: بعضی امور در عالم غیر عادی هستند ولی غیر عقلی نیستند طولانی شدن عمر انسان ها هم از همین امور است اگر انسان از کلیه امور و عوامل و شرایط طولانی شدن عمر آگاهی داشته باشد می توانند عمر خود را افزایش دهد. از آنجا که خداوند از همه این شرایط آگاه است به قدرت خود جسم حضرت را جوان نگه می دارد تا به حیات خود ادامه دهد. پس: عمر طولانی امام عصر غیر عادی است نه غیر عقلی و محال و با قدرت الهی انجام می شود. چند نکته مهم  در درس 9       انبیاء و امامان مظهر رحمت الهی هستند و نعمت الهی به وسیله  آنها کامل گردیده است.       پیامبر اکرم و علی علیهم السلام پدران امت هستند               انا و علی ابوا هذه الامه  (پیامبر اکرم)       برقراری عدالت و گسترش علم و فرهنگ نیازمند تحول روحی جمعی تمام افراد جامعه است.     رهبری امام عصر(ع) طبق فرموده خود آن حضرت مانند بهره گیری از آفتاب در پس ابر می باشد.     امام عصر(عج) هم اکنون هم سرپرست و حافظ شیعیان است   ظهور حضرت به برپایی قیامت تشبیه شده است در ناگهانی بودن  بر اساس حدیث پیامبر اکرم (ص)       امام عصر در نامه به شیخ مفید فرموده : ما از احوال شما آگاهیم و هیچ چیز از اوضاع شما بر ما پوشیده نیست      کلمه غیبت برای حضرت مهدی(ع) در مقابل ظهور است نه حضور یعنی ایشان در جامعه حضور دارند ولی از نظر ها غایب هستند ( حضور دارند ولی فعلا ظهور ندارند )

سوالات متن درس 9 دین و زندگی 3

1.حضرت مهدی(عج) در چه تاریخی بدنیا آمد ؟ ص 108 پ 1 خ 1 تا 2  

2.امامت از چندسالگی شروع شد ؟ ص 108 پ 1 خ 1 تا 2

3.غیبت صغری امام دوازدهم از چندسالگی شروع و چقدر بطول انجامید ؟ ص 108 پ 1 خ 6 تا 7

4.دو وظیفه مهم امام حسن عسکری در ارتباط با فرزندش چه بود ؟ ص 108 پ 1 خ 3 تا 6

5. امام دوازدهم در دوران غیبت چگونه با مردم ارتباط داشتند ؟ص 108 پ 1 خ 7 تا 11
6. خداوند چگونه نعمت هدایت را بر انسانها کامل کرد؟ ص 110 خ 1-3
7. نقشه حاکمان بنی عباس برای حضرت مهدی(عج) چه بود؟ ص 110 پ1 خ  3 - 4  
8. چرا خداوند آخرین ذخیره و حجت خود را از نظر ها پنهان کرد؟ ص 110 پ3 خ  3 - 6  
9. غیبت امام تا چه زمانی ادامه می یابد؟ ص 111 پ1 خ  1 - 4  
10. بنا به فرموده امام علی(ع) و امام باقر(ع) علت غیبت امام زمان چیست؟ ص 111 خ سبز
پاسخ: ستمگری انسانها، انجام گناه و زیاده رویشان در آن
11. با یک مثال نشان دهید که تغییر و تحول در امور مربوط به جامعه، قوانین ..... خود را دارد؟ ص 111 پ 4 خ 2-5
12. در بحث مهدویت، غیبت، در مقابل چه مفهومی مطرح می شود. توضیح دهید؟ ص 111 پ آخر خ 1-5
13. علی(ع) درباره حضور امام عصر(عج) در میان مردم چه فرمودند؟ ص 112 خط سبز کتاب
14. رهبری امام در عصر غیبت را به چیزی تشبیه کرده اند؟ ص 112 پ 2 خ 1- 3
15. بخش اصلی رهبری امام در دوران غیبت مربوط به کدام قلمرو است و چگونه اعمال می شود؟ ص 112 پ 3 خ 1- 3
16. از نوشته امام عصر(عج) به شیخ مفید چه نکته ای دریافت می شود؟ ص 112 خط سبز کتاب «ما از اخبار شما آگاهیم وهیچ چیزی از اوضاع شما بر ما پوشیده و مخفی نمی ماند»
پاسخ: ولایت معنوی امام و آگاهی ایشان از احوال انسانها
17. بنا به فرموده خود امام عصر(عج) اگر سرپرستی خود را از شیعیا ن دریغ دارند چه اتفاقی می افتد؟ ص 112 خ 7- 8
18. نمونه هایی از دست گیری امام عصر(عج) را بیان کنید؟ ص 112 خ آخر و ص 113 خ  1-3
19. آیا دوره غیبت به معنای عدم رهبری امام عصر(عج) است؟ ص 113 پ 1 خ1-4
20. دورا ن غیبت چه زمانی پایان می یابد؟ ص 114 پ آخر خ 1-4

21-چه عواملی برای ظهور لازم است عبارت است از : الف)  احساس جهانی برای امداد الهی و غیبی ب) ناامیدی مردم  ازهمه مکتب های غیر الهی ج)    آمادگی لازم پیروان آن حضرت برای همکاری با او

22.طول عمر امام عصر(عج) امری غیرعادی است یا غیرعملی و محاله؟توضیح دهید؟ ص 114 پ 1 خ 6 تا 12

اصلاحیه ی آیات کتاب دین و زندگی ۳ چاپ ۱۳۹۰

اصلاحیه اشتباهات چاپی آیات کتاب دین و زندگی 3 چاپ سال 90  

جهت اطلاع همکاران گرامی و دانش آموزان عزیز

غلط	صحیح	صفحه	آیه
دخل المدینه علی حین	وَدَخَلَ الْمَدِینَةَ عَلَى حِینِ	۷۵	۱۵ قصص
الذین آمنوا و عملوالصالحات	إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ	۷۵	۷ بینه
لا تنکحوا المشرکات	وَلاَ تُنکِحُواْ الْمُشِرِکِینَ	۱۸۹	۲۲۱ بقره
... یوم یقوم الحساب	... یَوْمَ یَقُومُ الْحِسَابُ	۱۸۹	41 ابراهیم
و ما التنا من عملهم	وَمَا أَلَتْنَاهُم مِّنْ عَمَلِهِم	201	21 طور

اهم مطالب و سوالات درس ۸ دین و زندگی سوم ۳ متوسطه

درس هشتم – احیای ارزش های راستین

نقش ائمه اطهار (ع) در تداوم قلمرو رسالت پیامبر(ص)

اقدامات امامان شیعه بعد از پیامبر اکرم(به مدت  250 سال)

امامان شیعه پس از رحلت پیامبر اکرم (ص)  در آن شرایط سخت و پیچیده  برای جلوگیر ی از مسخ  و  انحراف  اسلام   به وظایف سه گانه خویش  عمل کردند   ،  تلاش ائمه اطهار سبب شد  که چهره اسلام راستین  که بر اساس توحید ، عدل و امامت  استوار است  ،باقی  بماند .

چگونگی  اقدامات آنان در  این درس به صورت خلاصه آمده است :

الف)  اقدامات مربوط به مرجعیت علمی

•         تعلیم و تفسیر قران کریم   -  امامان شیعه از هر فرصتی برای تفسیر معارف قرآنی استفاده کردند و مشتاقان را با حقایق قرآنی آشنا کردند.

•         اقدامات برای حفظ سخنان و سیره پیامبر  -   از راه آموزش فرزندان خود  و از طریق انتقال سخنان ائمه و پیامبر به امامان بعد

•         پاسخ به مسایل نو و نیازهای جدید-  با گسترش ممالک اسلامی مسایل جدیدی در جامعه پدید آمد. -  امامان شیعه به دور از انزوا و گوشه گیری به حل مسایل جدید پرداختند.

•         تربیت شخصیت های اسلامی        -     امامان شیعه شاگردان زیادی را در مسایل دینی و علوم دیگر تربیت کردند.

کتب روایی شیعه که در آن ها احادیث و روایات معتبر شیعه نقل شده است
کتب معصومین علیهم السلام	1- نهج البلاغه  :  شامل خطبه ها و نامه ها و کلمات کوتاه از علی(ع) است. که سید رضی انصاری آن ها را جمع آوری نموده است. 2- غرر الحکم و درر الکلم   :   شامل یازده هزار سخن از علی است 3- صحیفه سجادیه  :  مجموعه دعا های امام سجاد(ع) است.
کتب معتبر حدیثی علمای شیعه ( کتب اربعه )	1- کافی  از   شیخ کلینی 2- من لا یحضره الفقیه  از  شیخ صدوق 3- التهذیب  از  شیخ طوسی 4- الاستبصار  از شیخ طوسی

ب)مجاهده در راه ولایت ظاهری و ایجاد حکومت

امامان بزرگوار از دو جهت با حاکمان زمان خودشان مبارزه می کردند

ü      چون رهبری جامعه از طرف خدا به آنها سپرده شده بود  و لازم بود درصورتی که شرایط فراهم بود با حاکمان غاصب مبارزه و آ ن ها را  بر کنار سازند

ü      دلیل دیگر  آن که سکوت در برابر  ظلم و زیر پا گذاشته شدن قوانین الهی را گناه می دانستند و در این شرایط امر به معروف و نهی از منکر  را واجب می شمردند.

امامان معصوم علیهم السلام در را ه مجاهده برای برقراری حکومت اسلامی از اصولی تبعیت می کردند که عبارتند از:

•         عدم تایید حاکمان

•         معرفی خود به عنوان امام بر حق

•         آگاهی بخشی به مردم

•         انتخاب شیوه درست مبارزه

•         حاکمان زمان ائمه می دانستند که امامان شیعه ، آن ها را به عنوان جانشینان پیامبر به رسمیت نمی شناسند و برای آن ها مشروعیتی قایل نیستند.

شیوه های مختلف مبارزه امامان شیعه

همه امامان شیعه  در راستای مبارزات خود هم جهت بودند و شیوه مبارزات آن ها بنا بر مقتضیات زمان با هم متفاوت است ، به نمونه های زیر دقت کنید :

-  مبارزه مسلحانه  مانند  امام حسین(ع)

-  صلح  مانند  امام حسن(ع)

- تبیین معارف دینی بوسیله دعا  مانند امام سجاد(ع)

- نهضت علمی بوسیله امام باقر و امام صادق علیهما السلام

-  تقیه   آن بخش از مبارزه که شخص عقاید و مبارزات خود را مخفی نگه می دارد تا در عین ضربه  زدن به دشمن کمتر ضربه بخورد. مانند  امام سجاد(ع) ( ائمه با این شیوه ، به حفظ جان شیعیان و یاران  راستین  خود از دست حاکمان  ، کمک می کردند ).

ج)راهنمایی مردم با ولایت معنوی

این مقام ناشی از بندگی واقعی ائمه اطهار در پیشگاه خداست  و امامان شیعه  با داشتن  ولایت معنوی :

ü      واسطه خیر و برکت و رحمت در جهان هستی هستند.

ü      از طریق معنوی و غیبی نیازهای مردم را پاسخ می دهند و آنان را به مقصود می رسانند

ü      بسیاری از شیعیان مخلص از انوار حکمت و معرفت  ائمه بهره گرفته اند و نور معرفت به قلب آنان تابیده است. 

سوالات متن درس ۸ دین وزندگی۳ با پاسخ

1)انجام مسولیت های دو گانه مقا م امامت چه تاثیری در حفظ اسلام و مسلمین داشت ؟ ص 98  خ 3 تا 5
2)تلاش ومجاهدت امامان را در قالب مسولیت های سه گانه را نام ببرید ؟ ص 98 و 103 الف- ب
3)چرا ائمه به تعلیم و تفسیر قرآن کریم پرداختند ؟ ص 98  خ 1 تا 3 مورد 1
4)نتیجه تعلیم و تفسیرتوسط ائمه چه بود؟ ص 98 خ 4 تا 5
5)اقدام ائمه برای حفظ سخنان و سیره ی پیامبر (ص)را توضیح دهید ؟ ص 89     خ  1تا 3    
6)ائمه اطهار چگونه به مسائل جدید ونیازهای نو جامعه خود پاسخ می دادند؟ص  100 مورد 3 خ 2تا4
7)ثمره ی حضور سازنده ی ائمه اطهار در عرصه پاسخگویی به مسائل مختلف و اظهار نظر درباره احکام اخلاق چه بود؟ ص 100 مورد 3 خ 4تا5
8)چند نمونه از کتب ارزشمند در زمینه حدیث وسیره ی ائمه را معرفی کنید؟ص  100 خ  6ت ا11
9)دانشمندان اسلامی احادیث پیامبر و ائمه اطهار را در چه مجموعه هایی گرد آوری کردند ؟ص  101 خ 2 تا 5
10)چرا امامان به تربیت شاگردان می پرداختند ؟ ص   101   شماره 4  خ 1 تا 3
11)ائمه اطهار از چه جهاتی با حاکمان زمان خود مبارزه می کردند ؟ ص  103   خ 1 تا 6        

12)امامان در مجاهده با حکمان وقت از چه اصولی استفاده می کردند ؟ ص 103   شماره های 1-4
13)آیا امامان حاکمان زمان خودرا تایید می کردند ؟ ص  103   شماره 1خ  2
14)ائمه اطهار چه کسانی را به عنوان جانشینان بر حق پیامبر اکرم معرفی می کردند ؟ ص 103 شماره 2  خ1تا 3
15)راه رهایی مسلمانان از دست حاکمان طا غوتی چه بود؟امامان چه پاسخی به این مسئله دادند؟ ص   103 خ 1 تا 3
16)در آیه شریفه (الاالموده فی القربی ) منظور از فی القربی چیست ؟ ص 97 خ سبز کتاب  
17)شیوه ی مبارزه با حاکمان توسط ائمه اطهار متناسب با چه چیز بود؟  ص  103 خ 1 تا 3  
18)منظور از تقیه چیست ؟کدام ائمه مبارزات خود را به این شیوه انجام می دادند ؟  ص  104  خ 1 تا 3
19)نمونه ای از شیوه ی تقیه را بنوسید ؟  ص  104  خ 3 تا 5
20)پس از رسول خدا چه کسی واسطه خیر وبرکت ورحمت بر جهان هستی است؟  ص 106   خ 1 تا 3
21)چه کسانی مورد توجه ولایت معنوی ائمه اطهار قرار گرفتند ؟  ؟   ص   106  پ 2 خ 1 تا 2      
23)نمونه هایی از روش های متفاوت ائمه را بنوسید ؟ ص 104  تا 105  موارد شماره 1 تا 9
24)مقام و منزلت انسانهای با فضیلت ناشی از چیست ؟ ص 106 پ 2 خ 5 تا 6  

اهم مطالب و سوالات درس ۷ دین و زندگی ۳

درس هفتم  -  وضع فرهنگی و سیاسی عصر ائمه (علیهم السلام) 

ترجمه آیات درس   

آیا (مخالفان دعوت تو،) در زمین سیر نکردند تا ببینند عاقبت کسانى که پیش از آنها بودند چه شد؟! و سراى آخرت براى پرهیزکاران بهتر است! آیا فکر نمى‏کنید؟!      یوسف(109).  

محمد (ص) فقط فرستاده خداست؛ و پیش از او، فرستادگان دیگرى نیز بودند؛ آیا اگر او بمیرد و یا کشته شود، شما به عقب برمى‏گردید؟ (و اسلام را رها کرده به دوران جاهلیت و کفر بازگشت خواهید نمود؟) و هر کس به عقب باز گردد، هرگز به خدا ضررى نمى‏زند؛ و خداوند بزودى شاکران (و استقامت‏کنندگان) را پاداش خواهد داد.     آل عمران (144)   

خلاصه و اهم مطالب درس ۷ دین و زندگی ۳  

پس از رحلت پیامبر اکرم  در دومین ماه سال یازدهم هجری مردم در محلی به نام ثقیفه  بنی ساعده  جمع شدند و در آنجا  ابو بکر را به جای  علی  علیه السلام  به عنوان جانشین پیامبر انتخاب کردند و بدین ترتیب  مسیر  طبیعی رهبری امت  به انحراف رفت  و نظام حکومتی ، که بر اساس امامت  طراحی شده بود  تحقق نیافت   و حکومت اسلامی 25 سال بعد از رحلت پیامبر تنها در دوره  خلافت  چهار سال  و نه ماه  به علی (ع)  رسید  و در همین مدت کوتاه عالی ترین  نمونه انسانی حکومت را به نسل ها در سراسر تاریخ عرضه کرد . 

مسایل و مشکلات سیاسی . فرهنگی  و اجتماعی جامعه مسلمانان  بعد از پیامبر اکرم(ص) به خلافت نرسیدن علی (ع) بعد از پیامبر، مسایل و مشکلات  فرهنگی و اجتماعی  فراوانی را به دنبال داشت که عبارتند از :
ممنوعیت نوشتن احادیث پیامبر اکرم(ص)	بعد از پیامبر نوشتن احادیث او ممنوع شد و احادیث پیامبر به شیوه حفظ کردن  ، نگهداری و به دیگران منتقل می شد  که این شیوه عواقب زیر را به دنبال داشت  :    ۱-   احتمال خطا در نقل احادیث افزایش یافت(کم یا زیاد شدن عبارات)     ۲-  فراهم شدن شرایط مناسب برای جعل حدیث به اغراض شخصی    ۳-  عدم وجود منبعی درست برای تشخیص احادیث درست از نادرست    ۴-    محروم ماندن مردم و محققان از منبع مهم هدایت و دخالت دادن سلیقه شخصی در احکام دینی .
تحریف اندیشه های اسلامی و جعل احادیث	علمای یهودی و مسیحی مانند کعب الاحبار که تازه مسلمان شده بودند در مساجد می نشستند و به  تفسیر قرآن می پرداختند و با نقل داستان های خرافی در باره پیامبران  سبب گمراهی بسیاری از مردم می شدند.       حمایت بنی امیه  و بنی عباس از جاعلان حدیث و تحریف کنندگان دین با دادن جایزه  و پول به آنان
ظهور شخصیت ها الگو های غیر قابل اعتماد	بعد از پیامبر شخصیت های اصیل به انزوا کشیده شدند.       شخصیت های غیر قابل اعتماد جایگاه برجسته پیدا کردند.
تبدیل حکومت عدل نبوی به سلطنت قیصری و کسرایی	نتیجه حکومت بنی امیه و بنی عباس : پیامبر حکومتش را بر مبنای عدل و برابری و مساوات بنا کرد  و ملاک برتری و کرامت انسان ها را تقوا می دانست اما پس از رحلت ایشان :       جاهلیت در لباسی جدید وارد جامعه اسلامی شد.      شخصیت های با تقوا و جهاد گر مورد اعتماد و احترام پیامبر منزوی شدند.      دشمنان اسلام  در جبهه دوستان قرار گرفتند  و به تدریج شیوه حکومتی قیصران روم  و کسرایان ایران را در پیش گرفتند

چند نکته پایانی

*     حکومت اسلامی بعد از پیامبر به دست کسانی افتاد که از اسلام کینه و نفرت داشتند(معاویه – یزید – بنی امیه)

*    بنی امیه تا سال 132 ه ق بر مردم  حکمرانی کردند و شیوه حکومت خود را به روش قیصری و کسرایی اداره کردند.

*     تنها راه حفظ دین بعد از پیامبر ،  تحول معنوی ایجاد شده و ائمه اطهار علیهم السلام و قران کریم بود..

*     با  اینکه بعد از پیامبر نوشتن حدیث پیامبر ممنوع شد پیروان ائمه اطهار علیهم السلام احادیث را حفظ و جمع آوری نمودند.

*     بنی عباس در سال 132 در زمان امام صادق (ع) به نام اهل بیت ( خود را عموزادگان ائمه اطهار می دانستند) حکومت را از بنی امیه گرفتند  و از ظلم و ستم به اهل بیت پیامبر چیزی را فرو گزار نکردند. 

سوالات درس هفتم  

۱- چه عاملی باعث شد که احادیث پیامبر اکرم «صلی الله علیه وآله وسلم» پس از رحلت ایشان به درستی حفظ و نگه داری نشود؟ آیا این شکل برای پیروان ائمه نیز پیش آمد؟

۲-  چگونه حکومت عدل نبوی به سلطنت کسرایی تبدیل شد؟ 

 -۳ تر جمه ی آیه ی 144 سوره ی آل عمران  چنین است : « ومحمد نیست مگر رسولی که پیش از او رسولانی دیگری بودند. پس اگر او بمیرد یا کشته شود ، آیا شما به عقب بر خواهید گشت؟هرکس به عقب باز گردد به خدا هیچ گزندی نرساند و خداوند به زودی پاداش سپاسگزاران را میدهد.»

با توجه به این آیه توضیح دهید که :

    الف – مهم ترین خطری که پس از رحلت رسول خدا مسلمانان را تهدید میکرد چه بو د؟

    ب – سپاسگزاران واقعی نعمت وجود رسول خدا «صلی الله علیه و آله وسلم» پس از رحلت ایشان چه گسانی هستند؟ 

۴-  مهمترین مسائل ومشکلات اجتماعی وفرهنگی عصر ائمه پس از پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله وسلم» چه چیزهایی بود؟

۵-  چرا قرآن کریم مردم را به مطالعه ی سرگذشت ملت ها دعوت کرده است؟

۶- تفاوت اساسی حکومت بنی امیه وبنی عباس با رهبری پیامبر اکرم «صلی الله علیه و آله وسلم » درچه چیزهایی بود؟