درس دوازدهم : فضیلت آراستگی
هدف کلی :
آشنایی با ارزشمندی آراستگی ظاهری همراه با عفاف در اسلام و گرایش به این آراستگی و عفاف .
مرور بر مفاهیم :
1. اسلام بر پاکیزگی و آراستگی تاکید می کند .
2. آراستگی هنگام عبادت و آراستگی در خانه نیز مورد تاکید اسلام است .
3. میان آراستگی ظاهر و آراستگی باطن ارتباط وجود دارد .
4. عفاف یک حالت روحی و فضیلت اخلاقی است .
5. زن کانون عفاف خانواده و توجه به عفاف برای او ارزشمند تر است .
6. عزت در مقابل حقارت و ذلت قرار دارد .
7. نیاز به مقبولیت با آراستگی ارتباط دارد .
8. انسان صاحب عزت نمی کوشد که با ایجاد تغییرات ظاهری ، توجه دیگران را به خود جلب کند .
توجه دین به زیبایی و آراستگی :
1. رسول خدا ( ص) می فرماید : خدا زیباست و زیبایی را دوست دارد .
2. از نظر امام صادق (ع) دو رکعت نماز که با بوی خوش گزارده شود از هفتاد رکعت نماز بدون بوی خوش بهتر است .
3. بیشترین توصیه به آراستگی برای وقت عبادت است .
4. توصیه های پیشوایان دین برای آراستگی هنگام عبادت : - استفاده از عطر – شانه زدن موها – پوشیدن لباس کاملا تمیز و روشن – پاک بودن بدن
نکات :
1. ظاهر هرکس تجلی درون اوست و اندیشه ها ، اخلاق و روحیات ، اعمال و ظواهر را می سازند و شکل می دهند . از سوی دیگر ، رفتارهای ظاهری نیز به تدریج بر باطن انسان تاثیر می گذارد و روحیه ی فرد را تغییر می دهد .
2. عفاف یک حالت روحی و فضیلت اخلاقی است که سبب می شود انسان اندام ظاهری خود را وسیله ی خودنمایی و جلب توجه دیگران قرار ندهد و دگیران نتوانند از او هیچ گونه سوء استفاده ای کنند
3. ویژگی های انسان عفیف:
- انسان عفیف حیا دارد که دیگران به جهت بدنش به او توجه کنند و به تحسین و تمجید وی بپردازند .
- انسان عفیف ، آراسته است اما آراستگی او به گونه ای است که جسم او وسیله ی جلب توجه دیگران قرار نمی گیرد . . - خود را بزرگ تر از آن می یاب د که دیگران او را به عنوان یک ابزار نگاه کنند .
4 . به همان اندازه که رشته های عفاف در روح انسان ضعیف می شود ، نوع آراستگی به خصوص آراستگی در پوشش تغییر می کند و پوشش جنبه ی خودنمایی پیدا می کند .
5. هر اندازه که رشته عفاف مستحکم شود ، پوشش و آراستگی ظاهری جلوه گاه زیبایی های روح و شخصیت متعالی انسان می گردد .
6. عرضه ی نابجای زیبایی ها ، به جای گرمی بخشیدن به کانون خانواده ، « عفت » و « حیا » را از بین می برد و این دو گوهر مقدس را از او می گیرد و خانواده را نیز نابود می کند .
7. عزت نفس بدان معناست که وی عظمت و صلابتی در خود احساس می کند که موجب می شود حقارت و پستی را نپذیرد و تن به شکست و زبونی ندهد .
8. بزرگ ترین شکست نیز شکست روحی و معنوی است .
9. انسان عزتمند ، عفیف هم هست ؛ یعنی ، عزتمندی او نمی گذارد به گونه ای خودنمایی کند که سرانجام آن تحقیر در جامعه باشد یا وسیله ی جلب توجه نگاه های آلوده قرار گیرد .
10. عزت نفس در مقابل حقارت و ذلت قرار می گیرد ، خودنمایی باعث حقارت و ذلت است که به تحقیر فرد در جامعه منجر می شود چون وسیله ی جلب توجه نگاه های آلوده قرار می گیرد .
پیام های اصلی درس
- یکی از برنامه های ارزشمند زندگی انسان حضور عزتمند ، عفیف و آراسته در اجتماع است .
- اسلام تاکید فراوانی بر چنین حضوری دارد چون این آراستگی و زیبایی ظاهر و باطن است .
- توصیه ی پیشوایان به آراستگی شامل حضور در اجتماعات و معاشرت ها ، هنگام حضور در خانواده و از همه مهم تر هنگام عبادت است .
- باید میان ظاهر و باطن در آراستگی تناسب وجود داشته باشد .
- بین آراستگی ظاهری و عفاف و عزتمندی تناسب وجود دارد .
- آراستگی با نیاز به مقبولیت رابطه دارد .
- میان آراستگی ظاهر و آراستگی باطن ارتباط وجود دارد .
- عفاف با نوع آراستگی مرتبط است .
- عزت با نوع آراستگی ارتباط دارد
- عفاف یکی از عوامل مهم حفظ بنیان خانواده است .
- نیاز به مقبولیت نزد دیگران از نیازهای فطری انسانی است و باید الگوهایی مثبت و مناسب برای رفع این نیاز وجود داشته باشد .
تفاوتی میان آراستگی و خودنمایی
انسان عفیف آراسته است ، به گونه ای که جسم او وسیله ی جلب توجه دیگران قرار نمی گیرد اما هر قدر رشته های عفاف در روح انسان ضعیف شود نوع آراستگی به خصوص آراستگی در پوشش تغییر می کند و جنبه ی خودنمایی پیدا می کند .
اما یکی از مهم ترین تفاوت ها کوچکی نفس در خودنمایی و سلامت نفس در آراستگی است .
رابطه ای میان عفت و آراستگی
انسان عفیف حیا دارد که دیگران به جهت بدنش به او توجه کنند و به تحسین و تمجید وی بپردازند . او در وجود خود ارزش های والاتری می یابد که می تواند تحسین و احترام دیگران را برانگیزد .
1- این سخن از کیست؟(آراستگی
از اخلاق مومنان است(
2- آیا ظاهر و باطن انسان با یکدیگر ارتباط دارند؟ با ذکر یک مثال توضیح دهید؟
3- انسان عفیف چه چیزی دارد؟ و این موضوع باعث چه می شود؟
4- آیا عفاف تنها مخصوص زنان است؟
5- چرا عفاف در زنان جلوه ای زیباتر
دارد؟
6- چه چیزی در مقابل حقارت و ذلت قرار دارد؟ و در معنای
این مورد چه عواملی
گنجانده شده اند؟
7- عزت واقعی نزد کیست؟
8- از نشانه های رفع شکست
خورده و مغلوب چیست؟
9- ازمهم ترین برنامه های دینی چیست؟
10- کانون عفاف در
خانواده چه کسی است؟
11- این حدیث از کیست؟
( دو رکعت نماز که با بوی خوش
گزارده شود بهتر از هفتاد رکعت نماز بدون بوی خوش است(
الف: رسول خدا (ص) ب: امام علی(ع) ج: امام صادق(ع) د: امام سجاد(ع(
بخش دوم سوالات درس دوازدهم دین و زندگی دوم متوسطه: فضیلت آراستگی
1 - حدیث شریف پیامبر اکرم که فرمودند : « اِنَ الله جَمیل وَ یُحِبُ الجَمال » را ترجمه کنید .
2 - پیشوایان دینی در مورد آراستگی ظاهری چه فرمودند ؟ دو حدیث در این مورد ذکر کنید .
3 - یک حدیث از امام صادق ( ع ) در مورد رابطه آراستگی و ثواب در نماز بیان کنید .
4 - منظور از آراستگی در عبادت که پیشوایان دین به آن سفارش نموده اند چیست ؟
5 - چرا باید بین ظاهر و باطن شخص تناسب در آراستگی باشد ؟
6 - آیا استدلال افرادی که بیان می کنند « دل باید پاک باشد ، ظاهر چندان اهمیتی ندارد » درست است ؟ توضیح دهید .
7 - عفاف را تعریف کنید .
8 - توصیه امامان ( علیهم السلام ) در مورد نپوشیدن لباس بدن نما چیست ؟ ( دو حدیث ذکر کنید )
9 - آیا « عفاف » مخصوص زنان است ؟ شرح دهید .
10 - « عزت » یعنی چه ؟ و این که گفته می شود فرد دارای « عزت نفس » است منظور چیست ؟
11 - چگونه انسان می تواند خود را عزتمند کند ؟
12 - برای تعالی معنوی و روحی انسان ، اسلام چه برنامه هایی ارائه می دهد ؟
13 - از رموز نیازهای بشر یک مورد را بیان کنید .
14 - امام صادق ( ع ) درباره ی آراستگی چه فرموده اند ؟
15 - سفارش پیامبر اکرم ( ص ) درباره آراستگی چیست ؟
16 - آراستگی ، شیوه ی پیشوایان دین است . این مطلب را توضیح دهید .
17 - آیا آراستگی ، اختصاص به زمان حضور در اجتماعات و معاشرت ها دارد ؟
18 - تناسب میان ظاهر و باطن در آراستگی را توضیح دهید .
19 - آیا استدلال افرادی که می گویند « دل باید پاک باشد ، ظاهر چندان اهمیتی ندارد » درست است ؟ توضیح دهید .
20 - تأثیر عفاف در زندگی انسان را بنویسید .
21 - ویژگی های انسان عفیف را بیان کنید .
22 - رابطه ی عفاف ، عزتمندی و آراستگی را با یکدیگر توضیح دهید .
23 - چرا انسان عزتمند ، عفیف است ؟
24 - عزت در مقابل چه چیزی قرار دارد ؟ و عزت نفس به چه معناست ؟
25 - چه رابطه ای بین عرضه ی نابجای زیبایی ها و عفت و حیا وجود دارد ؟
26 - چگونه عفاف سبب عزتمندی در زن می شود ؟
27 - آیه ی شریفه ی « مَن کانَ یریدُ العِزَّهَ فَلِلهِ العِزَّهُ جَمیعاً » را ترجمه کنید .
28 - آثار و نتایج وجود روح شکست ناپذیر و عزتمند در افراد چیست ؟
29 - نیاز به مقبولیت و رابطه ی آن با آراستگی را توضیح دهید .
:تعج
ب: